Author :
DOI : 10.16992/ASOS.14834
Year-Number: 2019-90
Language : null
Konu : Pazarlama
Abstract
Bilinçsiz tüketim nedeniyle doğal kaynakların giderek tükenmesi ve çevre sorunlarının daha fazla hissedilmeye başlanması ile çevre konusuna hükümet, çeşitli kuruluşlar ve medya daha fazla yer vermeye başlanmıştır. Tüketim davranışının değişmesi sonucunda da işletmeler hem üretim hem de pazarlama faaliyetlerini bu anlayışa entegre etmeye başlamıştır. Böylelikle yeşil pazarlama karması ortaya çıkmış ve yeşil pazarlama faaliyetleri yaygınlaşmıştır. Tüketiciye ulaşmayı sağlayan en önemli pazarlama tutundurması fonksiyonu olan yeşil reklamlar da bu şekilde ortaya çıkmıştır. İşletmenin yeşil yaşam tarzını benimsediğini, ürün ve hizmetlerinde çevreye zarar vermediğini, çevrenin iyileşmesi için çalışma yaptığını ifade eden mesajlar bulunduran reklamlar yeşil reklam olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada yeşil pazarlama faaliyetlerinden biri olan yeşil reklamın ve çevre bilincinin yeşil ürün satın alma faaliyeti üzerine bir etkisi olup olmadığı incelenmektedir. Kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak İstanbul ilinde bulunan 405 katılımcıya ulaşılmıştır. Çalışma sonucunda yeşil reklamların yeşil ürün satın alma niyetini etkilediği görülmüştür. Ek olarak yeşil ürün satın alma üzerine demografik farklılıklara yönelik testler yapılmış ve cinsiyet yönünden farklılıklar olduğu görülmüştür.
Keywords
Abstract
With the increasing consumption of natural resources due to unconscious consumption in the world and the start of environmental problems, the government, various organizations and the media have begun to give more space to the environment. As a result of changes in consumer behavior, businesses have begun to integrate both production and marketing activities into this understanding. Advertising is defined as green advertising, which means that the business adopts a green lifestyle, does not harm the environment in its products and services, and works to improve the environment. This study examines whether green advertising and environmental awareness, which is one of the green marketing activities, is an influence on the green product purchasing activity. 405 participants in Istanbul province were reached by convenience sampling method. As a result of the study, it was seen that green advertising affected the intention to buy green. In addition, demographic differences were tested on green product purchasing and gender differences were found.
Keywords
- Akyıldız, H., & Genç, K. Y. (2008). Çevreye Duyarlı Pazarlama: Üniversite Öğrencilerinin Çevreye Duyarlı Pazarlama Uygulamaları İle İlgili Tutum Ve Davranışları Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü , 12 (2), 505-527.
- Akyol, A. Ç., & Kılınç, Ö. (2015). Türkiye'de Yeşil Reklam Uygulamaları. İstanbul: Literatürk Academia.
- Akın, M. S. (2016). İklim Değişikliği Bağlamında Kyoto Protokolü, Paris Anlaşması ve Pazarlama Alanına Dair Çıkarımlar. Turkish Journal of Marketing , 1 (1), 12-29.
- Alagöz, S. B. (2007). Yeşil Pazarlama ve Eko Etiketleme. Akademik Bakış , 1-12.
- Alagöz, S. B., & Ekici, N. (2009). Ambalaja İlişkin Tutum ve Davranışlar:Karaman İli Araştırması. KMU İİBF Dergisi , 11 (17), 84-94.
- Alkaya , A., Çoban, S., Tehci, A., & Ersoy, Y. (2016). Çevresel Duyarlılığın Yeşil Ürün Satın Alma Davranışına Etkisi: Ordu Üniversitesi Örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (47), 121-134.
- Alnıaçık, Ü. (2009). Tüketicilerin Çevreye Duyarlılığı Ve Reklamlardaki Çevreci İddialar. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 18 (2), 48-79.
- Ar, A. A. (2011). Yeşil Pazarlama (Tekstil Sektöründen Örneklerle). İstanbul: Beta Yayınları.
- Aracıoğlu, B., & Tatlıdil, R. (2009). Tüketicilerin Satın Alma Davranışında Çevre Bilincinin Etkileri. Ege Akademik Bakış , 9 (2), 435-461.
- Arslan, B., & Dursun , T. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Çevreci Reklamlara Yönelik Tutumlarını Etkileyen Demografik Faktörlerin Belirlenmesi: Ampirik Bir Çalışma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi , 13 (1), 131-172.
- Aslan, F. (2015). Yeşil Pazarlama Faaliyetleri Çerçevesinde Kafkas Üniversitesi Öğrencilerinin Çevreye Duyarlı Ürünleri Kullanma Eğilimlerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 6 (9), 169-184.
- Avcılar, M. Y., & Açar, M. F. (2017). Tüketicilerin Akaryakıt İstasyonu Tercihini Etkileyen Faktörlerin Analitik Hiyerarşi Prosesi Yöntemi ile Tespitine Yönelik Ankara İlinde Bir
- Araştırma. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 10 (2), 969-992. Aydoğdu, İ. B. (2014). Yerel ve Bölgesel Düzeyde Çevre Kirliliği Sorunları: Elazığ İli Örneği. Fırat Üniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi , 1 (1), 133-148.
- Bailey, A. A., Mishra, A., & Tiamiyu, M. F. (2014). Green advertising receptivity: An initial scale development process. Journal of Marketing Communications .
- Banerjee, S., Gulas, C. S., & Easwar, I. (2013). Shades of Green: A Multidimensional Analysis of Environmental Advertising. Journal of Advertising , 24 (2), 21-31.
- Benli , T., Karaosmanoğlu, K., & Taş, Ö. (2017). Çalışan Bireylerin Yeşil Ürün Reklamlarına Yönelik Tutumlarını Etkileyen Faktörlerin Demografik Özelliklerine Göre Farklılıkları. Business & Management Studies: An International Journal , 5 (4), 235-256.
- Bhatia, M., & Jain, A. (2013). Green Marketing: A Study of Consumer Perception and Preferences in India. Electronic Green Journal , 1 (36).
- Bilginer, N., Gönen , S., & Kayabaşı, A. (2006). Kişisel Satış Sürecinin Performansı ve Bu Performansın Satışa İtirazlar, Satışın Kapatılması ve İzlenmesi Yönünden Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 8 (3), 54-73.
- Biner, N. (2014). Tüketicilerin Yeşil Ürün Satın Alma Davranışlarının İncelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi .
- Boztepe, A. (2012). Green Marketing and Its Impact on Consumer Buying Behavior. European Journal of Economic and Political Studies (1), 5-21.
- Chen, C.-S., & Lin, L.-Y. (2008). A New Framework: Make Green Marketing Strategy go with Competitive Strategy. The Journal of Global Business Management , 1-6.
- Chen, T. B., & Chai, L. T. (2010). Attitude towards the Environment and Green Products: Consumers’ Perspective. Management Science and Engineering , 4 (2), 27-39.
- Çabuk, S., Nakıboğlu, B., & Keleş, C. (2008). Tüketicilerin Yeşil (Ürün) Satın Alma Davranışlarının Sosyo-Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 17 (1), 85-102.
- Çakır , M. (2017). Yeşil Ürün Grupları Çerçevesinde Marka ve Markalama Kararları. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (9), 333-378.
- Çakır, F., & Demir, N. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Akıllı Telefon Satın Alma Tercihlerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 29 (1), 213-243.
- Çelik, İ. E., Akman, Ö., Ceyhan, A., & Akman, V. (2016). Yeşil Pazarlamada Sürdürülebilirlik ve Dünya’dan Bir Örnek: Tchibo. International Conference On Eurasian Economies 2016 (4B), 278-282.
- Çifci, S., & Şakacı, B. K. (2015). Çevre Bilinçli Tüketicilerin Firmaları Ödüllendirme ve Cezalandırma İsteklilikleri: Kadın ve Erkek Tüketiciler Arasındaki Farklılıklar. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi , 10 (1), 287-296.
- Delican, E., & Sönmez, Ö. F. (2013). Doğal Çevreye Duyarlılık. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi (ATED) , 3 (2), 59-74.
- Durmuş, B., Yurtkoru, S. A., & Çinko, M. (2013). Sosyal Bilimlerde SPPS'le Veri Analizi 5.Baskı. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş.
- Dülgeroğlu, İ., Başol, O., & Öztürk Başol, R. (2016). Genç Tüketicilerin Yeşil Tüketim Davranışı: Uluslarası Algı Farklılıkları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 8 (15), 1-16.
- Düşüngülü , F., Tengilimoğlu, D., & Öztürk, Z. (2014). Çalışma Ortamlarının Ergonomik Tasarımının Akademik Personel Üzerindeki Verimliliğine Etkisi Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Örneği. Electronic Journal of Vocational Colleges , 93-103.
- Gaur, N. (2016). Green Marketing. International Journal of Business Quantitative Economics and Applied Management Research , 2 (12), 107-116.
- Green, T., & Peloza, J. (2014). Finding the Right Shade of Green: The Effect of Advertising Appeal Type on Environmentally Friendly Consumption. Journal of Advertising , 43 (2), 128–141.
- Gülbay, M. (2015). Bireysel Satın Alma ile Endüstriyel Satın Alma Arasındaki Farklar, B2B ve B2C Uygulamaları. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi .
- Güsan, G., Aktaş, E., & Güvendik, G. (2016). Yeşil Ürün Grupları Çerçevesinde Tüketici Farkındalığı. İstanbul Journal of Social Sciences (13).
- Hassan, R. (2016). Customer Perception of Green Advertising in The Context of Eco-Friendly FMCGs. Contemporary Management Research , 12 (2), 169-182.
- Hayta, A. B. (2006). Çevre Kirliliğinin Önlenmesinde Ailenin Yeri ve Önemi. 7 (2), 359-376. http://e-bultenkasiad.blogspot.com.tr/2013/01/yesil-pazarlama-altn-cagnda.html. (2018, Mart). e-bultenkasiad.blogspot.com.tr. adresinden alınmıştır
- http://www.arcelikas.com/sayfa/208/Enerji_Verimli_ve_Cevreci_Urunler.(2018,Mart). http://www.arcelikas.com. adresinden alınmıştır
- http://www.gazetevatan.com/dr--yasemin-bradley-729911-yazar-yazisi-kisa-boyunlu-cevreci- sise/. (2018, Mart). www.gazetevatan.com.tr. adresinden alınmıştır
- http://www.superbrandsturkey.com/markalar/selpak/SB16_Selpak_Marka_sayfa_Tanitim_Tr.pd f. (2018, Mart). www.superbrandsturkey.com. adresinden alınmıştır
- https://www.garanti.com.tr/tr/bireysel/kredi_kartlari/bonus_card_ailesi/cevreci_bonus.page#calc Content3=UID3c1810d. (2018, Mart). www.garanti.com.tr. adresinden alınmıştır
- İslamoğlu, A. H. (2006). Pazarlama Yönetimi. İStanbul: Beta Yayınevi.
- Kalafatis, S. P., Pollard, M., East, R., & Tsogas, M. H. (1999). Green Marketing and Ajzen's Theory of Planned Behaviour: A Cross-Market Examination. Journal of Consumer Marketing , 16 (5), 441-460.
- Karaca, Ş. (2013). Tüketicilerin Yeşil Ürünlere İlişkin Tutumlarının İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış , 13 (1), 99-111.
- Keleş, Ö., & Aydoğdu, M. (2010). Application and Evaluation of Ecological Footprint as an Environmental Education Tool. International Online Journal of Educational Sciences , 2 (1), 65-80.
- Khare, A. (2013). Social influence and green marketing:An exploratory study on Indian consumers. Journal of Customer Behaviour , 12 (4), 361-381.
- Khoiruman, M., & Haryanto, A. T. (2017). Green Purchasing Behavior Analysis of Government Policy About Paid Plastic Bags. Indonesian Journal of Sustainability Accounting and Management , 1 (1), 31-39.
- Kilbourne, W. E. (1995). Green Advertising: Salvation or Oxymoron? Journal of Advertising,24 (2), 7-20.Kim, M.-J., & Han, S. (2016). A Content Analysis of Green Advertising Claims in Korea. Indian Journal of Science and Technology , 9 (29), 1-7.
- Kiran, U. K. (2012). Opportunity and Challenges of Green Marketing with Special References to Pune. International Journal of Management and Social Sciences Research , 1 (1), 18-24.
- Koçer, L. L., & Delice, T. (2016). Yeşil Reklamlara Yönelik Tutumların Çevresel Duyarlılığa Etkisi: Çevresel Kaygının Aracılık Rolü. Humanities Sciences (NWSAHS) , 11 (2), 112-138.
- Koçoğlu, C. M., & Koçoğlu, Y. (2017). Yeşil Pazarlama Kapsamında Çevreye Duyarlı Ürünlerin Satın Alma Eğilimleri: Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrenciler Üzerinde Bir Araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi , 417-427.
- Korkmaz, M., Atay, L., & Yıldırım, M. (2017). Yeşil Ürün Satın Alma Davranışı, Kişilerarası Etkilenme Eğilimi ve Sosyal Etki Arasındaki İlişki: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi , 14 (3), 40-52.
- Kotler, P. (2015). A’dan Z’ye Pazarlama. İstanbul: Mediacat Yayınları.
- Kotler, P., & Armstrong, G. (2012). Principles of Marketing (14 b.). Amerika Birleşik Devletleri: Pearson Education.
- Ku, H.-H., Kuo, C.-c., Wu, C.-L., & Wu, C.-Y. (2012). Communicating Green Marketing Appeals Effectively. The Journal of Advertising , 41 (4), 41-50.
- Kuduz, N., & Zerenler, M. (2013). Yeşil Pazarlama . Ankara: Nobel .
- Kükrer, Ö. (2012). Tüketicilerin Çevresel Sorumluluklarının Yeşil Reklamlara Yönelik Tutumlarına Etkisi:Eskişehir Örneği. Journal of Yaşar University , 26 (7), 4505-4525.
- Leonidou, L. C. (2011). Evaluating The Green Advertising Practices of International Firms: A Trend Analysis. International Marketing Review , 28 (1), 6-33.
- Lyon, T. P., & Kim, E. H. (2016). Greenhouse Gas Reductions or Greenwash?:The DOE’s 1605b Program. For Global Sustainable Enterprise University of Michigan (11), 1-39.
- Mainieri, T., Barnett, E. G., Valdero, T. R., Unipan, J. B., & Oskamp, S. (1997). Green Buying: The Influence of Environmental Concern on Consumer Behavior. The Journal of Sociril Psychology , 137 (2), 189-204.
- Martin, B., & Simintiras, A. C. (1995). The impact of green product lines: does what they know affect how they feel? Marketing Intelligence & Planning , 13 (4), 16-23.
- McDaniel, S. W., & Rylander, D. H. (1993). Strategic Green Marketing. Journal of Consumer Marketing , 10 (3), 4-10.
- Memmedova, M. (2017). Tutundurma Karması Elemanları, Boyutlar ve Çelişkiler. TURAN- SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi , 9 (34), 1-355.
- Min, H., & Galle , W. P. (2001). Green purchasing practices of US firms. International Journal of Operations & Productions Management , 21 (9), 1222-1238.
- Moisander, J. (2007). Motivational complexity of green consumerism. International Journal of Consumer Studies , 31, 404-409.
- Moravcikova, D., Krizanova, A., Kliestikova, J., & Rypakova, M. (2017). Green Marketing as the Source of the Competitive Advantage of the Business. Sustainability , 9 (2218), 113.
- Mucuk, İ. (2007). Pazarlama İlkeleri (Cilt 16). İstanbul: Türkmen Kitabevi.
- Muralidharan, S., Ferle, C. L., & Sung, Y. (2017). Are We A Product Of Our Environment? Assessing Culturally Congruent Green Advertising Appeals, Novelty, And Environmental Concern in India and the U.S.A. Asian Journal Of Communıcatıon .
- Nagar, K. (2013). An Empirical Investıgation Into The Influence Of Green Advertısıng On Brand Loyalty. Journal of Services Research , 13 (2), 71-95.
- Oflaç, B. S., & Göçer, A. (2015). Genç Tüketicilerin Algılanan Çevresel Bilgi Düzeyleri ve Eko-Etiketli Ürünlere Karşı Yaklaşımları Üzerine Bir Çalışma. Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi , 17 (2), 216-228.
- Onur, A., Çağlar, A., & Salman, M. (2016). 5 Yaş Okulöncesi Çocuklarda Atık Kâğıtların Değerlendirilmesi ve Çevre Bilincinin Kazandırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi , 24 (5), 2457-2468.
- Öce, G. A., & Marangoz, M. (2012). Pazarlamanın Sürdürülebilir Gelişmedeki Rolü. International Conference on Eurasian Economies , SESSION 2D: Mikroekonomi II,
- Özdemir, A. (2008). Yönetim Biliminde İleri Araştırma Yöntemleri Ve Uygulamalar. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş.
- Peattie, K. (2001). Towards Sustainability: The Third Age of Green Marketing. The Marketing Review , 2, 129-146.
- Peattie, K., & Crane, A. (2005). Green Marketing: Legend, Myth, Farce Or Prophesy. Qualitative Market Research: An International Journal , 8 (4), 357-370.
- Pieters, R. G. (1991). Changing Garbage Disposal Patterns of Consumers:Motivation, Ability, and Performance. Journal of Public Policy and Marketing , 10 (2), 59-76.
- Polonsky, M. J. (1994). An Introduction To Green Marketing. Electronic Green Journal , 1 (2),
- Pooley, J. A., & O'Connor, M. (2000). Environmental Education and Attitudes: Emotions and Beliefs are What is Needed. Environment and Behavior , 32 (5), 711-723.
- Rahim, M. H. (2012). Green Advertising and Environmentally Responsible Consumer Behavior: The Level of Awareness and Perception of Malaysian Youth. Asian Social Science,8 (5), 46-54.
- Rowley, J. (1998). Promotion And Marketing Communications In The Information Marketplace. Library Review , 47 (8), 383–387.
- Schena, R., Netti, G., & Russo, A. (2015). Consumers’ Behavior toward Green Products: A Signalling Theory Approach. International Journal of Business Administration , 6 (6),
- Shamdasani, P., ChonL, G. O., & Richmond, D. (1993). Exploring Green Consumers in an Oriental Culture: Role of Personal and Marketing Mix Factors. Advances , 20, 488-493.
- Tanrıkulu, C. (2015). Çevresel Kaygı, Algılanan Tüketici Etkinliği Ve Kollektivizmin, Tüketicilerin Yeşil Satın Alma Davranışarındaki Rolü Üzerine Bir İnceleme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi , 29 (1), 121-136.
- Tayfun, N. Ö., & Burak Öçlü. (2015). Yeşil Pazarlama Uygulamasının Tüketiciler Açısından Algılanmasının Nöropazarlama Tekniği ile Araştırılması. U.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 34 (2), 95-113.
- Thatcher, A. (2013). Green ergonomics: definition and scope. Ergonomics , 56 (3), 389-398. Tuten, T. (tarih yok).
- Tuten, T. (2013). Promoting Sustainability by Marketing Green Products to Non-Adopters. Gestion 2000 , 30 (2), 93-102.
- Türk, M., & Gök, A. (2010). Yeşil Pazarlama Anlayışı Açısından Üretici İşletmelerin Sosyal Sorumluluğu. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi , 9 (32), 199-220.
- Uydacı, M. (2017). Yeşil Pazarlama. İstanbul: Türkmen Yayınevi.
- Wagner, E. R., & Hansen, E. N. (2002). Methodology for Evaluating Green Advertising of Forest Products in The United States: A Content Analysis. Forests Products Journal , 52 (4), 17- 23.
- Wu, H.-J., & Dunn, S. C. (1995). Environmentally Responsible Logistics Systems. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management , 25, 20-38.
- Yılmaz, V., Çelik, E. H., & Yağızer, C. (2009). Çevresel Duyarlılık ve Çevresel Davranışın Ekolojik Ürün Satın Alma Davranışına Etkilerinin Yapısal Eşitlik Modeliyle Araştırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 9 (2), 1-14.
- Yoon, H. J. (2016). Understanding Green Advertising Attitude and Behavioral Intention: An Application of the Health Belief Model. Journal of Promotion Management , 22 (1), 49
- Yücel, M., & Ekmekçiler, ü. S. (2008). Çevre Dostu Ürün Kavramına Bütünsel Yaklaşım; Temiz Üretim Sistemi, Eko-Etiket, Yeşil Pazarlama. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi , 7 (26), 320-333.
- Zhu, Q., Sarkis, J., & Geng, Y. (2005). Green supply chain management in China: pressures, practices and performance. International Journal of Operations & Production Management , 25 (5), 449-468.
- Zinkhan, G. M., & Carlson, L. (1995). Green Advertising and the Reluctant Consumer. Journal of Advertising (2), 37-41.
