Author :
Abstract
İnsan figürünün çizimi mağara dönemine kadar gittiği ve insanlık tarihi kadar eski olduğu bilinmektedir. Primitif sanattan Antik Yunan ve günümüze kadar farklılıklar gösterdiğinden önemli veriler içermektedir. Bu gün de doğanın bir parçası olan insan ve insan vücudu, denge ve uyum açısından en güzel örnek sayılmaktadır. Bilindiği gibi her sanatçı gördüğünü ya da tasarladığını kendi görsel algı süzgecinden geçirse de içinde bulunduğu toplumun anlayışına göre aktarır. Kısaca toplumdan topluma ve dönemden döneme değişiklik gösteren resim-resimleme, bir ifade etme, yorumlama, aydınlatma, ortaya koyma, betimleme, tanımlama, açıklama, aracıdır denebilir. Türk toplumunda da resim yapma, özellikle insan figürlü resimler yapma isteği yüzyıllardan beri devam etmektedir. XI. yüzyılın ortalarından itibaren Anadolu’ya yerleşmeye başlayan Türkler beraberlerinde Orta Asya’dan getirdikleri sanatlarıyla Anadolu’da var olan binlerce yıllık sanatı harmanlayarak eserler ortaya koymuşlardır. Selçuklu Türklerinin Anadolu’daki varlığı ile Anadolu resim sanatının ilk örnekleri olan belge niteliği taşıyan, bitki, insan ve hayvan figürlerinin kullanıldığı birçok eser ortaya konmuştur. XIII. yüzyıl başlarında Anadolu Selçuklularına ait 71 minyatürden oluşan ve yatay şeritler halinde tasarlanmış konusu aşk ve kahramanlık olan ‘’Varka ve Gülşah’’ adlı eser Selçuklu resim üslubunu yansıtan en önemli eserlerden biridir. Bu önemli eserin minyatürlerinde görülen resimleme biçimini, renk ve kompozisyon anlayışlarına değinilerek figürü ifade ediş biçimini ve figür oranlarını incelemek önemli bulunmuş ve çalışmanın amacı olarak belirlenmiştir.
Keywords
Abstract
It is known that drawing of human figure dates back to prehistoric ages and it is as old as known human history. Because of human drawings have some significant variances between them, from primitive art, Ancient Greek to today’s drawings, they include some important data. Today, human body as a part of nature is respected as the best example for balance and harmony. Although, as it is known, all artists filter what they see or design with their own visual perception, they convey them within social understanding. Briefly, picture/painting which varies from society to society and period to period can be defined as a tool for expression, interpretation, enlightenment, manifestation, representation, portrayal and explanation. In Turkish society, desire for painting, especially painting with human figures has been continuing for centuries. Turks, starting to settle in Anatolia since the mid-XI. century, produce artworks by combining the art which they brought from Middle Asia with the art that has been present in Anatolia for millenniums. With the presence of Seljuk Turks in Anatolia, plenty of documental artwork containing plant, animal and human figures are introduced as first examples of Anatolian painting art. “Varka and Gülşah” which dates back to beginnings of XIII. century, composed of 71 miniatures, designed as horizontal stripes and expressing love and heroism is one of the most important artworks reflecting the style of Seljuk painting. It is found important to research painting style of miniatures, representation of figures within perspective of color and composition understanding and figure proportions in this significant artwork, and thus, these research areas constitute main objective of this study.
