Author :
Abstract
İletişim ve enformasyon teknolojilerinin gelişerek insan hayatını egemenliği altına alması sonucu oluşan bilgi fazlalığı, veri yığını yoğunluğu karşısında yaşamını daha kolay sürdürebilmek için insana gerekli olan onun enformasyona ulaşmada, elde etmede, kazanmada, ayrıştırmada, kullanılabilir kılmada, doğrulamada yani sağlıklı bir şekilde sahip olmada kullanacağı doğru yöntem ve becerilerdir. Her şeyin veri olarak tanımlanması insanların veri aktarıcılar, depolayıcılar, okuyucular sayesinde hızlı bir veri iletişimine olanak sağlamakla beraber bunun yanında büyük bir veri yığınıyla karşı karşıya kalmasına da sebep olmaktadır. Günümüzde veri yığınlarının anlamlandırılması çabaları popüler medyada, iş hayatında, bilgisayar biliminde sürmektedir. Wired dergisinin “Petabyte Çağı” olarak adlandırdığı bu durum, büyük miktarda verinin anlamlandırılmasının başarılmasıyla beraber bilimi, tıpı, iş hayatını ve teknolojiyi temel sorulara cevap bulunmasını sağlayarak değiştirme potansiyeline sahip olduğunu hali hazırda göstermiş durumdadır. Bu çalışmada enformasyonu anlamlandırma konusundaki bazı görüş ayrılıklarını giderici görüşler derlenmiş ve kuramsal bir yapı çerçevesinde tutarlı bir düzene oturtulmaya çalışılmıştır. Enformasyonun sağlıklı edinimi konusunda ortak çalışacak veri bilimi, bilgisayar bilimi, istatistik, grafik tasarım gibi alanların aynı zamanda ortak terminoloji üzerinde de uzlaşı sağlamasının gerekliliği üzerine kavramın tam olarak neyi temsil ettiği üzerine birtakım açıklamalar sıralanmaktadır. Enformasyonun bilgi ile eş anlamlı olarak kullanıldığı bazı çalışmalara işaret edilen çalışmada bu kullanımın neden yanlış olduğu ile ilgili açıklamalarda bulunulmaktadır. Özellikle bilgi toplumu, bilişim toplumu, bilgilendirme tasarımı gibi kullanımların ortak kabul gören bir kuramsal yaklaşım ile çeliştiği vurgulanmaktadır, “Vebb Hiyerarşisi” olarak bilinen bu kuramsal yaklaşımın detaylandırıldığı makalede akademik pek çok çalışmadan örnekler verilmektedir. Mizenformasyon ve dezenformasyon kavramlarına da değinilen çalışmada, enformasyonun varlığının iyi biçimlendirilmiş bir veri olarak da çeşitlilik arz edebileceği vurgulanmaktadır. Enformasyonun doğruluğu, yanlışlığı veya bu yanlışlığın kasıtlı mı kasıtsız mı olduğu gibi sorular da cevaplandırılmaya çalışılmıştır.
Keywords
Abstract
What the man needs to continue his life more easily against information redundancy and data volume that occured as a result of devoloping communication and information technologies which dominate human life are accurate methods and abilities he will use in reaching the information, obtaining, acquiring, separating, making it useful and verifying it, that is to say having it in a healthy way. Even though defining everything as data enables people to have a fast data communication through data transmitters, stockers, readers, it also causes to get stuck with a huge data stack. Today, efforts to give a meaning to data stack continue in popular media, business life and computer science. This situation that is called "petabyte age" by the magazine Wired has already showed that it has the capacity to change the science, medicine, business life and technology as enabling them to find answers in basic questions as achieving to give a meaning to enormous amount of data. In this study, eliminative views on some diverginces about giving a meaning to information have been compiled and tried to put them on a consistent order within a theoretical framework. Several comments listed about the necessity of agreeing on a compromise on the common terminology of the data science that will cooperate on acquiring information in a healthy way, computer science, statistics, graphic design and what the concept exactly represents. In the study that pointing at some studies that used information synonymous to knowledge have explanations about why this usage is wrong. It's emphasized that some usages especially like information society, data processing society and information design contradict with commonly approved theoretical approach. In the article detailing this theoretical approach called "Vebb Hierarchy" there are also many examples from many academic studies. In the study where misinformation and disinformation concepts have been mentioned, it's highligted that existence of information as a well formed data could present diversity. The questions like accuracy, inaccuracy of information or whether it is an intentional or unintentional mistake have been tried to be answered too.
