Author :
Abstract
Eğitim, sosyal yaşam düzeni, toplum değerleri, çevresel koşullar ve estetik değerler gibi unsurları içerisinde hayat bulur. Kültür, insana ait olan ve insanın icra ettiği bütün alanları içerisinde barındırır. Geleneksel kültür içerisinde yer bulan ve Türk el sanatlarının türü olan bakırcılık, önemli maden sanatlarından biridir. Bakırın bilinen ilk metal olması nedeniyle bakırcılık, en eski el sanatlarından biri sayılmaktadır. Toplumsal kültürün bir yansıması olan, insanların bilgisi, becerisi ve zevki ile basit el aletleri yardımıyla yaptığı ürünlerin bilgisini içeren geleneksel el sanatları, kültürel eğitim yardımıyla, kuşaktan kuşağa aktarılmaya çalışılmıştır. Tarihi İpek yolu olarak bilinen Bağdat yolu üzerindeki, Ankara’nın ilçesi Beypazarı ve Bolu iline bağlı Gerede ilçesinin el sanatları bağlamında benzer özellikler taşıdığı gözlenmektedir. Gerede yöresi bakır işçiliğinden olan ibrik, Beypazarlı ustalar tarafından da sıkça yapılan ve yöre halkı tarafından severek kullanılan bir eşyadır. Beypazarı yöresinde gelinlik kızların çeyizinde olmazsa olmaz eşyalardan olan ibrik, ustalar tarafından örs üzerinde çekiçle dövülerek yapılmaktadır. Fakat gelişen teknolojiyle geleneksel kültürün önemli bir parçası olan bakır eşyaların kullanımı azalmış, soba üzerinde ibrik veya güğümle ısıtılan sular, yerini güneş enerjisi, şofben ve banyo kazanları ile ısıtılan sistemlere bırakmıştır. Geçmişte kullanılan ibrikler, güğümler, buna benzer gereçler ve bunları yapan ustalar giderek azalmış ve bakırcılık mesleği de yok olmaya yüz tutmuştur. Bu çalışmada, eğitim ve kültür ilişkisi içerisinde konu alınan kültürel mirasın akademik bir bakış açısıyla genç kuşaklara aktarılması amaçlanmıştır.
Keywords
Abstract
Education exists in elements such as the order of social life, community values, environmental conditions, and aesthetic values. Culture incorporates all areas which belong to humans and in which humans are engaged. Coppersmithing is a form of Turkish traditional culture and handicrafts and one of the most important forms of metalsmithing. Coppersmithing is one of the oldest handicrafts because copper is considered to be the first metal used by humans. Traditional handicrafts are a reflection of social culture and involve the information of artifacts created by humans using their knowledge, skills and tastes and simple hand tools. Thus, they have been passed down from generation to generation through cultural education. The Gerede district in Bolu and the Beypazarı district in Ankara located on the Silk Road (also known as the Baghdad Road) share similar characteristics in terms of handcrafts. Ewers (ibrik in Turkish) are forms of coppersmithing in Gerede. They are frequently made by craftsmen in Beypazarı and eagerly used by the locals. Ewers are among indispensable items in the dowry of young women of marriageable age in Beypazarı and are shaped by craftsmen hammering sheets of copper on an anvil. However, technological developments have led to a decrease in the use of copper wares, which are an important part of traditional cultures. Thus, ewers or large lidded jugs (güğüm in Turkish) have been replaced by solar water heating systems, water heaters, and bathroom boilers. Ewers, jugs, similar wares, and craftsmen have gradually diminished and the profession of coppersmithing is on the verge of extinction. The purpose of this study is to address the cultural heritage in relation to education and culture and to pass it down to young generations from an academic point of view.
