Author :
Abstract
Michel Foucault’nun olgunluk dönemi eserlerini, yöntembilimsel açıdan, arkeoloji ve soybilim başlıkları altında sınıflandırıp değerlendirmenin akademik yazında oldukça yaygın olduğu ve bu ayrımın da Foucault yorumcularınca iki farklı biçimde muhafaza edildiği söylenebilir. Katı bir ayrıma gidip metodolojik kırılma tezini savunan birinci gruptaki yorumcular, arkeolojik ve soybilimsel yöntemler arasında tematik bir süreklilik görmelerine karşın, düşünürün erken dönem ve son dönem çalışmaları arasında gözle görünür bir metodolojik farklılığa işaret etmektedirler. İkinci grupta yer alan yorumcular, öte yandan, bahse konu ayrımı korumakla birlikte diğerlerinin metodolojik bir kopma/kırılma gördükleri yerde tamamlanmış bir projeden bahsetmekte, arkeoloji ve soybilimi de, bu minvalde, bu tamamlanmış projenin iç içe geçmiş iki aşaması olarak tasvir etmektedirler. Biz, bu çalışmada, bu iki yorumlama hattından ilkinin bazı tespitlerine katılmakla beraber ikincisine yakın bir pozisyonu benimsiyor ve her iki okuma çizgisinin de sıklıkla izledikleri genel eğilimin aksine arkeoloji ve soybilim arasındaki farklardansa benzerliklerden başlayan karşılaştırmalı bir okuma öneriyoruz.
Keywords
Abstract
It can be stated that it is quite common to classify and evaluate Michel Foucault’s later works methodologically under the titles of archaeology and genealogy in academic literature and this distinction is maintained by Foucault’s commentators in two different ways. The commentators in the first group who argue for a methodological break thesis indicate a visible methodological difference between his earlier and later works although they observe a thematic continuity between archaeological and genealogical methods. On the other hand, the second group of commentators speak of a completed project instead of a methodological rupture/break while keeping the aforementioned distinction and in this manner, they describe archaeology and genealogy as the two interwoven phases of this completed project. In this paper, we adopt a position closer to the second approach in this line of interpretation but we also support some of the findings of the first position. And rather than the general tendency that the both line of interpretation often follow, we offer a comparative reading starting from the similarities instead of the differences between archaeology and genealogy.
Keywords
- Ascher, I. (2010). Difference Theories. Encyclopaedia of Political Theory. Los Angeles, Lon- don, New Delhi, Singapore and Washington DC: SAGE Publications.
- Barrett, M. (1991). The Politics of Truth: From Marx to Foucault. California: Stanford Univer- sity Press.
- Behrentt, M. C. (2012). The Genealogy of Genealogy: Foucault’s 1970-1971 Course on The Will to Know. Foucault Studies, No. 13, 157-178.
- Best, S. & Kellner, D. (1991). Postmodern Theory: Critical Interrogations. New York: Palgrave Macmillan.
- Çeğin, G. & Özpolat, G. (2016). Tabiyet ve Simgesel Şiddet Kavramları Üzerinden Foucault ve Bourdieu’yü Birlikte Okumak, Praksis, Sayı: 42, 683-695.
- Davidson, A. I. (1986). Archaeology, Genealogy, Ethics. Foucault: A Critical Reader, Oxford: Basil Blackwell.
- Davidson, A. I. (2010). Arkeoloji, Genealoji, Etik. Foucault, çev. Veli Urhan, İstanbul: Say Yayınları.
- Defert, D. (2012). Dersin Bağlamı. Bilme İstenci Üzerine Dersler: Collège de France Dersleri (1970-1971), çev. Kerem Eksen, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Deleuze, G. & Guattari F. (2005). A Thousand Plateaus: Capitalism and Schizophrenia. London: University of Minnesota Press.
- Dreyfus, H. L. & Rabinow, P. (1983). Michel Foucault: Beyond Structuralism and Hermene- utics. Chicago: University of Chicago Press.
- Eribon, D. (2012). Michel Foucault, çev. Şule Çiltaş, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Erkan, M. (2016). Kadının Geniş/Dar/Son Zamanları: Ayşe Kulin’in Anlatı Dünyasına Fouca- ultcu Bir Yaklaşım, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı: 24, 384-394.
- Fendler, L. (2010). Michel Foucault, Continuum Library of Educational Thought, 22, London: Continuum Press, 38-42.
- Flynn, T. (2005). Foucault’s Mapping of History. The Cambridge Companion to Foucault, Cambridge: Cambridge University Press.
- Foucault, M. (1977). Discipline and Punish: The Birth of Prison, New York: Vintage Books.
- Foucault, M. (1980). Power/Knowledge: Selected Interviews and Other Writings 1972-1977, New York: Pantheon Books.
- Foucault, M. (1987). Söylemin Düzeni, çev. Turhan Ilgaz, İstanbul: Hil Yayın.
- meselesidir” (Foucault, 2015: 84).
- Foucault, M. (1991). The Foucault Reader. London: Penguin Books.
- Foucault, M. (1994). The Order of Things: An Archaeology of the Human Sciences. New York: Vintage Books.
- Foucault, M. (2002). The Archaeology of Knowledge, Oxon: Routhledge.
- Foucault, M. (2003). The Birth of the Clinic: An Archaeology of Medical Perception. London: Routledge.
- Foucault, M. (2006). Madness and Civilization: A History of Insanity in the Age of Reason. New York: Vintage Books.
- Foucault, M. (2007). Cinselliğin Tarihi. çev. Hülya Uğur Tanrıöver, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2011a). Felsefe Sahnesi. çev. Işık Ergüden, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2011b). Entelektüelin Siyasi İşlevi. çev. Işık Ergüden, Osman Akınhay, Ferda Keskin, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2012). İktidarın Gözü. çev. Işık Ergüden, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2013). Akıl Hastalığı ve Psikoloji. çev. Emre Bayoğlu, İstanbul: Ayrıntı Yayınla- rı.
- Foucault, M. (2015). The Punitive Society: Lectures at the Collège de France, 1972-1973, UK: Palgrave Macmillan.
- Fraser, N. (1981). Foucault on Modern Power: Empirical Insights and Normative Confusions, PRAXIS International, 3, 272-287.
- Gutting, G. (2002). French Philosophy in the Twentieth Century. Cambridge: Cambridge Uni- versity Press.
- Gutting, G. (2010). Michel Foucault. The Stanford Encyclopedia of Philosophy, http://plato.stanford.edu/archives/spr2010/entries/foucault/
- Howarth, D. R. (2010). Discourse. Encyclopaedia of Political Theory. Los Angeles, London, New Delhi, Singapore and Washington DC: SAGE Publications.
- Isfahani, A. C. (2012). The Genealogy of Cultural Knowledge and its Requirements. Journal of Public Administration and Policy Research, 4(4), 70-74.
- Kelly, M. G. E. (2009). The Political Philosophy of Michel Foucault, New York, Routhledge.
- Keskin, F. (2009). Söylem, Arkeoloji ve İktidar, Doğu Batı, 9, 15-23.
- Keskin, F. (2015). Gelenek, Kimlik, Fıtrat, Altüst, 15, 18-19.
- Koopman, C. (2008). Foucault's Historiographical Expansion: Adding Genealogy to Archaeo- logy, Journal of the Philosophy of History, 2(3), 338-362.
- Lemke, T. (2016), Politik Aklın Eleştirisi: Foucault'nun Modern Yönetimsellik Çözümlemesi, çev. Özge Karlık, Ankara: Phoneix Yayınevi.
- Major-Poetzl, P. (1983). Michel Foucault's Archaeology of Western Culture: Toward a New Science of History, Brighton: The University of North Carolina Press.
- Megill, A. (1992). Prophets of Extremity: Nietzsche, Heidegger, Foucault and Derrida, Berkeley & London: University of California Press.
- Michael, D. (2006). Foucault's Genealogy of the Human Sciences, Economy and Society, 11(4), 363-380.
- Minson, J. P. (1986). Genealogies of Morals: Nietzsche, Foucault, Donzelot and the Eccentricity of Ethics, London: Macmillan.
- Paras, E. (2006). Foucault 2.0: Beyond Power and Knowledge, New York: Other Press.
- Revel, J. (2006). Michel Foucault Güncelliğin Bir Ontolojisi, çev. Kemal Atakay, İstanbul: Otonom Yayıncılık
- Sarup, M. (1993). An Introductory Guide to Post-structuralism and Postmodernism, Essex: Longman.
- Smart, B. (1983). Foucault, Marxism and Critique, London & Boston: Routhledge & Kegan Paul.
- Smart, B. (2002). Michel Foucault, London & New York: Routhledge.
- Stevenson, C & Cutcliffe, J. (2006). Problematizing Special Observation in Psychiatry: Fouca- ult, Archaeology, Genealogy, Discourse and Power/Knowledge, Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, Volume: 13, 713-721.
- Visker, R. (2008), Michel Foucault, Philosopher? A Note on Genealogy and Archaeology, Parrhesia: A Journal Of Critical Philosophy, 5, 9-18.
