Author :
Abstract
Osmanlı İmparatorluğu'nda Tanzimatla birlikte, pozitif iktisat arayışlarının arttığı görülmektedir. Bu konudaki ilk teşebbüsler ise Batıyı görme fırsatı bulan, Devletin çeşitli kademelerindeki bürokrat kesim tarafından gerçekleştirilmiştir. Teorik iktisat bilgisinden uzak, sadece, devletin içinde bulunduğu durumdan kurtulması için çeşitli reçeteler öne sürmüşlerdir. Aynı arayışların diğer temsilcileri ise, Namık Kemal ve Şinasi gibi dönemin aydın kesim de, yazılarında liberal ağırlıklı çözüm önerilerini savunmuşlardır. Ancak Tanzimatın hemen ertesinde yabancıların faaliyetleri, ülkede ilk olarak, sistemli şekilde bilimsel iktisat anlayışının tanınmasına neden olmuştur. Ondokuzuncu yüzyılın ortalarından itibaren başlayan tercüme faaliyetleri ile birlikte, iktisadi düşünce teorik arka planı ile birlikte öğrenilmeye çalışılmıştır. İşte bu aşamada, yabancı dil bilgisi sayesinde Batı ile temasını canlı tutan M. Şerif Efendi, ön plana çıkan aydınlardan biri olmuştur. Çeşitli gazetelerde iktisat konularında yazılar kaleme almış, aynı zamanda ülkede ilk telif iktisat kitabının da yazarı olmuştur. bu yüzden M. Şerif Efendi, ülkede olgunlaşan liberal iktisat anlayışının ilk profesyonel temsilcisi niteliğindedir.
Keywords
Abstract
In the Ottoman Empire with the period of Tanzimat, it was determined that the searching for pozitive economics increased. Upon this subject, the first attempt was done by bureaucrat section which gave opportunity for seeing the West and from the different state position. Varied prescriptions which was away from theoric economic knowledge put forward for saving the state from its dilemma. The other represantatives for saving state - Namık Kemal and Şinasi, who was the enlightened sections of that period - defended liberal solutions at their writings. However, just after the Tanzimat period the foreigners' activities, first of all in the country, led to recognize systematically scientific economics understanding. After the mid of 19. century with the translation activities the economics thought tried to start learning with its theoretical background. At this stage M. Şerif Efendi, who set contact with the West because of his knowledge of foreign language, became one of the prominent enlighteneds. At different newspapers he wrought lots of articles about economics, while he was becoming the first writer of literary economics composition. Therefore, because of these reasons M. Şerif Efendi was the first representative of the liberal economical thought in the country.
