MANYASLI MAHMÛD VE ACEBÜ’L- ÜCCÂB’ININ HALK HEKİMLİĞİ BÖLÜMÜ

Author:

Year-Number: 2018-68
Yayımlanma Tarihi: null
Language : null
Konu : Türk Dili, Eski Anadolu Türkçesi
Number of pages: 467-531
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Eski Anadolu Türkçesi olarak adlandırdığımız 13-15. yüzyıllar arasında Anadolu ve Rumeli topraklarında kullanılan Türkçe ile eserler veren yazarlardan biri Mahmud bin Kadı-i Manyas'tır. Yazarın Acebü'l- Üccâb dışında, biri ilaveli ve geniş diğeri muhtasar olmak üzere iki Gülistan tercümesinden başka Taftazanî'nin Akâ'id'ine yazdığı bir şerhi ve yine Osmanlı Müelliflerine göre El-Gara'ib ve'l- Aca'ib adlı başka bir eseri daha bulunmaktadır. Bu çalışmada ele alacağımız Acebü'l- Üccâb birçok konuyu içine alan ansiklopedik bir eserdir. Eserin Türkiye ve Türkiye dışında pek çok nüshası bulunmakla birlikte bu makalede, elde edebildiğimiz verilen ışığında en eski tarihli nüsha olduğunu gördüğümüz 1010 Seri Numarasıyla Princeton Üniversitesi Nadir Kitaplar ve Özel Koleksiyonlar Bölümü İslamî Yazmalar arasında Acab ül acayip adıyla kayıtlı olan kopyası kullanıldı. Acebü'l- Üccâb'ın üçüncü makalesinin birinci babını oluşturan halk hekimliği ile ilgili bölümün söz varlığı incelendi belli kelime gruplarının bir dökümü verildi. Son kısma ise ilgili bölümün çeviri yazısı ve metnin tıpkıbasımı eklendi.

Keywords

Abstract

Mahmud bin Kadı-i Manyas wrote his works with Turkish spoken in Anatolia in 13th and 15th centuries. Besides Acebü'l-Üccab, the writer has Şerh-i Akâ'id, El-Gara'ib ve'l-Aca'ib and two Gülistan translations. Acebü'l-Üccâb, which we will discuss in this study, is an encyclopedic work that incorporates many aspects. There are many copies of the work in and outside Turkey. In this study, a copy of Acebü'l- Üccâb in Princeton University -the oldest copy- was used. The vocabulary of the folk medicine that constituted the first part of the third article of Acebü'l-Üccâb was examined. In the last part, the transcription of the relevant part and the facsimile have been added.

Keywords