ENRIQUE GRANADOS’UN PİYANO ESERİ İSPANYOL DANSI NO. 5’İN GİTAR VE KEMAN-PİYANO UYARLAMALARININ KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ
Author:
Abstract
Bu çalışmada Enrique Granados’un solo piyano için bestelediği İspanyol Dansı No. 5’in farklı çalgısal ve stilistik yaklaşımlarla yapılmış uyarlamaları karşılaştırılarak incelenmiştir. Andaluza veya Playera olarak da bilinen eser, klasik gitar repertuvarında en çok transkripsiyonu yapılan ve çalınan eserlerdendir. Andaluza’nın solo gitarın dışında duo gitar, keman-piyano, çello-piyano ve orkestra için düzenlemeleri birçok önde gelen besteci ve virtüöz tarafından yapılmıştır. Taramalar sonucunda, analizlerde kullanılmak üzere gitarda dönemsel ve stilistik açıdan farklı bakış açılarına sahip Miguel Llobet ve David Russell’ın gerçekleştirdiği uyarlamalar seçilmiştir. Seçilmiş diğer uyarlama ise Fritz Kreisler’e ait keman-piyano uyarlamasıdır. Analizlerin gerçekleştirilebilmesi için Granados’un ve Andaluza eserinin stilistik özellikleri, gitar transkripsiyonlarını gerçekleştiren Llobet ve Russell’ın yaklaşımları, son olarak ise Kreisler’in stilistik özellikleri incelenmiş ve sonucunda altı madde ile karşılaştırmalı olarak sınıflandırılmıştır. Yapılan karşılaştırmalar bu altı madde perspektifinden nota değişiklikleri, metrik değer farklılıkları, dinamikler, artikülasyonlar gibi ölçütlerle gerçekleştirilmiştir. Llobet’te Romantik anlayışla gerçekleştirdiği uyarlamada, piyano edisyonuna göre daha öznel ve gitaristik bir yaklaşım tespit edilirken Russell’da Modern anlayışı gereği notalara sadık kalındığı ve piyano tınısına yaklaşıldığı görülmüştür. Çalışmada incelenen Kreisler uyarlamasında hem keman hem de piyano partisinde tüm ölçütler açısından çok radikal değişiklikler tespit edilmiştir. Özellikle eklediği virtüözik arpej pasajları, süslemeler ve değiştirdiği cümle bağları gibi artikülasyonlar radikal değişiklikleriyle recomposing (yeniden besteleme) anlayışına bir örnek olmuştur. Böyle bir örneğin gitaristler için eserin transkripsiyonlarında yeni perspektifler açabileceği anlaşılmıştır.
Keywords
Abstract
This study comparatively analyzes the adaptations of Enrique Granados’ Spanish Dance No. 5 for solo piano work performed using different instrumental and stylistic approaches. The work, also known as “Andaluza” or “Playera,” is one of the most transcribed and played works in the classical guitar repertoire. Apart from the solo guitar, Andaluza’s arrangements for duo guitar, violin-piano, cello-piano, and orchestra have been made by many outstanding composers and virtuosos. As a result of the reviews, adaptations of the different periodic and stylistic perspectives on the guitar by Miguel Llobet and David Russell were chosen and analyzed. Another adaptation selected to examine is the adaptation for violin-piano by Fritz Kreisler. To carry out the analysis, the stylistic characteristics of Granados and Andaluza, the approaches of the guitar transcriptions performed by Llobet and Russell, as well as Kreisler’s stylistic characteristics, were examined and classified comparatively under six items. The comparisons were made based on the perspectives of these six items, with criteria such as note changes, metric value differences, dynamics, and articulations. The study found that Llobet’s Romantic adaptation has a more subjective and guitaristic approach than the piano edition, while Russell’s Modern adaptation sticks to the notes and approaches of the piano timbre. The study found very radical changes in all criteria in both the violin and piano sections of Kreisler's adaptation. In particular, the virtuosic arpeggio passages, ornaments, and articulations, such as the phrase ties added by Kreisler, are an example of a recomposing approach with its radical changes. It was concluded that such an example could open new perspectives for guitarists in transcribing the work.