Author :
Abstract
Günümüzde kapitalizm ve reklam endüstrisi iş birliği tasarımcıları, ekoloji dostu ya da düşmanı tarafı seçmeye zorlamaktadır. Tasarımın pragmatist karakterinin kapitalizm nedeniyle bozulması, daha fazla tüketime odaklaması; görsel ve ekolojik bağlamda zararlı sonuçlar doğurmaktadır. Markalara, ürünlere bakışımızı, estetik algımızı belirleyen grafik tasarım ürünleri tüketim kültürünün destekleyicisi rolüne indirgenmektedir. Yerel ve küresel bağlamda grafik tasarımın reklam endüstrisi ile iş birliğinin ekonomik gerekçeleri öncelemesi; kültürel, ekolojik ve estetik problemleri doğurmuştur. İhtiyaç dışı tüketime yönelten grafik tasarım ürünleri ve bu ürünleri tanıtan reklam kampanyaları yeni bir kültür formu oluşturarak, devasa çöp yığınları meydana getirmekte, ekolojik geleceği kimyasal atıklarla tehdit etmektedir. Artan çevre kirliliğinin sorumlu taraflarından biri olarak tüketim kültürünün reklam ve tasarım süreci ile ilgili bağının tespiti bu nedenle önemlidir. Reklam endüstrisi ve grafik tasarımın kitlelerin tüketim yönelimlerini ne yönde etkilediği ve ortaya çıkardığı ekolojik zararları hakkında yapılan çalışmalar az sayıdadır. Tasarım sürecinde görsel ve ekolojik kirliliğin önüne geçilmesi için farklı disiplinlerle bağının araştırılmasına ihtiyaç vardır. Bu çalışmada grafik tasarım eğilimleri, reklam endüstrisi, tüketim kültürü, ekolojik ve görsel kirlilik arasındaki döngüsel bağ literatür taraması yapılarak incelenmiş, konuya yönelik sonuç ve çözüm önerileri nitel bir araştırma ile tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
Today, the cooperation of capitalism and advertising industry force designers to choose the eco-friendly or non-eco-friendly side. The fact that the pragmatist character of design deteriorated due to capitalism and focused more on consumption has brought harmful consequences in visual and ecological terms. Graphic design products, which determine our views of brands, products and our aesthetic perception, are reduced to the role of supporting the consumer culture. The fact that the cooperation of graphic design with advertising industry in local and global contexts has prioritized economic motives has caused cultural, ecological and aesthetic problems. Graphic design products which prompt to unnecessary consumption and advertising campaigns promoting these products create a new form of culture and huge piles of garbage and threaten the ecological future with chemical wastes. It is therefore important to determine the connection between consumer culture, as one of the responsible parties of increasing environmental pollution, and advertising and design process. There are few studies on how advertising industry and graphic design affect the consumption trends of masses and the ecological harms they cause. In order to prevent visual and ecological pollution during design process, it is necessary to investigate its connections with different disciplines. In this study, the cyclical relationship between graphic design trends, advertising industry, consumer culture and ecological and visual pollution were examined through literature review and results and solution suggestions on the subject were determined with a qualitative research.
Keywords
- Adorno, T., W. (2011). Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi. (Çev., Nihat Ülner-Mustafa Tüzel&Elçin Gen), ss.47-107. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Adorno, T., W. & Horkheimer, M. (2010). Aydınlanmanın Diyalektiği, Felsefi Fragmanlar. (Çev., Nihat Ülner & Elif Öztarhan Karadoğan), İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Babacan, M. (2012). Nedir Bu Reklam?, Beta Basım, İstanbul.
- Barnard, M. (2002). Sanat, Tasarım ve Görsel Kültür, (Çev., Güliz Korkmaz), Ankara: Ütopya Yayınevi.
- Bauman, Z. (2010). Küreselleşme: Toplumsal Sonuçları. (Çev., Abdullah Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Becan, C. (2015). Reklamı Ters Yüz Etmek. Konya: Eğitim Kitabevi.
- Becer, E. (2013). İletişim ve Grafik Tasarım, Dost Kitabevi, İstanbul.
- Benson, E. (2011). ‘’What is sustainable graphic design?’’. Designing a Sustainable Design Studio. Proceedings from 2011 Denver Cumulus Conference (From Understanding to Design and Back Again).
- Berger, J. (1986). Görme Biçimleri. Metis Yayınları, (Çev., Yurdanur Salman), İstanbul.
- Değerli, A. & Türker, İ. (2016). Öğretmen Adaylarının Sanat Eğitimi Sürecindeki Teknoloji Algıları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (6), 62-74.
- Durning, A. (1998). Ne Kadarı Yeterli? Tüketim Toplumu ve Geleceği. (Çev., Sinem Çağlayan), Ankara: Tübitak Tema Vakfı Yayınları.
- Eker, M. & Aslan, T. (2011). Tüketim Kültürü ve Sanat Eğitimi: Post modern(ist) Sanat Eğitiminde Gelenekçi Dirençler ile Gelecekçi Stratejilerin Kültürel Bileşkeleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30 (1), 179-200.
- Featherstone, Mike (2013). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. (Çev., Mehmet Küçük), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Güngören A. (1995). Reklamcı ve Şaman. Acar Matbaacılık ve Yol Yayınları, İstanbul.
- Gürboy, Bahattin (2001). Basımda kullanılan Matbaa Mürekkepleri, İstanbul Orman Fakültesi Dergisi, Seri: B, Cilt:51, Sayı:1 (s:59-69).
- Kocabaş, F. & Elden, M. (2002). Reklamcılık Kavramlar Kararlar Kurumlar, İletişim Yayınları, İstanbul.
- Lauer, D. A. &Pentak, S. (2007). Design Basics. Belmont-CA: Wadsworth / Thomson Learning.
- Manzini, Ezio ve Carlo Vezzoli (2002). Product-service Systems and Sustainability. Opportunities for Sustainable Solitions, UNEP Publisher, Paris.
- Milss, C. WRIGHT (1967). ‘Man in the middle: the designer’. Chapter 10 of: Power, Politics and People: the Collected Essays of C. Wright Mills, New York, Oxford UP, p. 374.
- Odabaşı, Yavuz (1999). Tüketim Kültürü, Yetinen Toplumun Tüketen Topluma Dönüşümü. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
- Peltekoğlu Balta, F. (2010). Kavram ve Kuramlarıyla Reklam. Beta Basım, İstanbul.
- Sargent, D. (2013). Green Design as Unsustainable Design. Studio Research. Griffith University, Queensland, Australia, (p.78-86)
- Scott, D. (2012). Designing for Social Change. Graphic Design Thesis. Design and Visual Communication, Malmö University.
- Selamet, S. (2012). Sürdürülebilirlik ve Grafik Tasarım. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 8, Sayı 15, 2012 ZKU Journal of Social Sciences, Volume 8, Number 15.
- Şaylan, G. (2009) Postmodernizm. Ankara: İmge Kitabevi.
- Thackara, J. (2005). In the Buble: Designing in a Complex World, MIT Press, Boston.
- Williamson, J. (2001). Reklamların Dili, "Reklamlarda Anlam ve İdeoloji". (Çev., Ahmet Fethi), Ankara: Ütopya Yayınevi.
- Yılmaz, M. (2006). Modernizmden Postmodernizme Sanat. Ankara: Ütopya Yayınevi.
- Yurdakul, İ. (1988). Genel Çizgileriyle Tasarım. Sanat Yazıları III. Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları. 109-110-112.
- Watson, T., (2012), ‘’Mass Consumerism’’, http://www.ethicsingraphicdesign.org/ integrity/mass-consumerism/Erişim tarihi: 13.01.2021
- Fuseproject, (2010), https://fuseproject.com/work/puma-clever-little-bag Erişim tarihi: 13.01.2021
- Cumulus, https://www.cumulusassociation.org/homepage/what-is-cumulus/ Erişim tarihi:13.01.2021
