BİZANS SANATI’NDA ANASTASİS SAHNESİNİN TEOLOJİK TEMELLERİ

Author:

Year-Number: 2020-101
Yayımlanma Tarihi: null
Language : Türkçe
Konu : Sanat Tarihi
Number of pages: 296-311
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Anastasis, Hıristiyan inancına göre İsa’nın çarmıh üzerinde öldükten sonra Cehennem’e inmesi olayıdır. Dini kaynaklarda, kendi dirilişinden önce İsa’nın Cehennem’e inerek ölüme karşı zafer kazandığı ve kendisinden önce yaşamış ama vaftiz olamadıkları için Cehennem’de bekleyen günahsızları da Cennet’e çıkardığı anlatılmaktadır. Dini açıdan geniş bir anlamı olan Anastasis olayının anlatıldığı dini resimlerde ise daha dar kapsamda İsa’nın Kudüs’teki Golgotha (kurukafa) tepesinden, başta Âdem, Havva ve Vaftizci Yahya olmak üzere Cehennem ve Cennet arasındaki bölgeden insanları kurtarması tasvir edilmektedir. Diriliş, Şeytan’a karşı zafer kazanma, ölümü yenme, Hades kapılarını kırma gibi birçok anlamın sahneye atfedilmesine rağmen, daha dar açıdan kompozisyonun yapılması ve apokrif eserlerdeki bazı bilgiler, sahnenin anlamının literatürdeki açıklamalardan farklı olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada Anastasis olayının erken Hıristiyanlık dönemindeki anlamından uzaklaşarak Yunan Kültürü’nün de etkisiyle zamanla değiştiği gösterilecek ve sahnenin vermek istediği özgün mesajın gerçekten ne olduğu tartışılacaktır.

Keywords

Abstract

Anastasis, according to Christian faith, is the event that Jesus descends into the Hell after his death at the cross. Religious sources claim that Jesus won a victory against death just before his resurrection and rescued the innocent unbaptized souls staying in the Hell by taking them to the Heaven. Although, the meaning of Anastasis event can be complex in religious terms, Anastasis scene just includes the depiction of Jesus rescuing Adam, Eve and John the Baptist from Hell. Although resurrection, victory against Satan and evil, breaking Hades’ gates are often associated with the scene, a narrow implementation depicting Jesus rescuing Adam and some information in apocryphal sources points out that a different explanation of Anastasis event can be constructed. The aim of this work is to show the original religious message of Anastasis and to explain how it had changed due to the effect of Helenistic Culture.

Keywords