Author:
Abstract
İstihdam ve işsizlik olgusunun başta gelişmekte olan ülkeler olmak üzere tüm ülkeler için ayrı bir öneme sahip olduğu bir gerçektir. Birçok gelişmekte olan ülke gibi Türkiye’nin de bugüne kadar uyguladığı istihdam politikalarının yeterince istihdam sağlamadığı/işsizliği azaltmadığı gibi krizlerin de etkisiyle sorunun zamanla ağırlaştığı ve 1980’den beri sürekli gündemde olduğu görülmektedir. Şüphesiz işsizlik sorunun,” nüfusun ve işgücünün artış hızı”, “ülkenin istihdam yaratma potansiyelindeki sınırlılık” yanında eğitim/mesleki eğitim, işgücüne katılımın düşük olması, işgücü piyasasının yeterince etkin olmaması vb. gibi yapısal nedenleri de bulunmaktadır. Ancak 1980 yılına kadar sorunun bu nedenlerine vurgu yapılmasına rağmen, politikalar bu yönde oluşturulmayarak sorun kalkınma politikalarına havale edilerek çözülmeye çalışılmış fakat başarılı olunmamıştır. Kaldı ki bu yıla kadar işgücü piyasası devletin tekelinde olup tüm istihdam hizmetlerini İş ve İşçi Bulma Kurumu üzerinden yerine getirmiştir. 1980’den başlayarak uygulanan neoliberal politikalarla devletin ekonomideki değişen rolüne paralel olarak her türlü piyasaya olduğu gibi işgücü piyasasına da müdahalesi azaltılmaya çalışılmıştır. Bu süreçte; küreselleşen rekabet karşısında işletmeleri desteklemek için işgücü piyasalarının rekabete uyumunu sağlamak, işgücü maliyetlerini düşürmek, klasik ve sürekli işçi-işveren ilişkilerindeki yasal düzenlemeleri işveren lehine gevşetmek ve sözkonusu ilişkiyi geçici hale getirerek işverene alternatifler sunmak vb. amaçlarla birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de işgücü piyasasında esnekleşme öngörülmüştür. Bu piyasadaki değişen talebe ve şartlara çözüm bulmak ve iki tarafı etki ve hızlı bir şekilde bir araya getirmek için; İŞKUR’un yapılandırılmasının yanında esnekleşmenin kurumsal ayağını tamamlamak ve istihdam hizmetlerinde kamunun tekelini kaldırmak amacıyla, diğer piyasaları olduğu gibi bu piyasayı da özel sektöre açmak suretiyle etkinleştirmek üzere dünyada tarihi eski ama bizde yeni olan özel istihdam büroları kurulmuştur. Ülkemizdeki işgücü piyasasının yıllanmış sorunları bu “yeni” yöntemle çözülecek mi? En önemlisi İşsizliği azaltacak mı?
Keywords
Abstract
One thing is certain that employment and unemployment concepts have a particular importance for all countries but first and foremost for the developing countries. It can be seen that employment policies applied in Turkey by this time could not achieve sufficient employment/could not decrease unemployment whereas this problem became more serious by the effect of encountered crisis and sustainably came to the fore in the agenda of Turkey after 1980. Beyond doubt there are structural purposes of unemployment such as “growth rate of population and labor force”, “constraints of country in employment generation potential” as well as education/vocational training, low level of participation in labor force, inefficiency of labor force market etc. However, although the reasons in question were highlighted since 1980, policies were not developed in this direction and this problem was tried to be solved by referring to development policies but could not have been achieved. Moreover labor force market was under government monopoly all employment services were carried out through Turkish Employment İnstitution. Neo-liberal policies started to be applied right after 1980, started to decrease the intervention of the state in labor force market as well as all kinds of markets parallel to the changing role of the state in economy. During this process flexibility is observed in our country’s labor force market in order to provide compatibility of the labor force markets in competition in order to support the enterprises against globalizing competition and to decrease the labor force costs, to unloose legal regulations to the advantage of the employers in permanent employee-employer relations and providing alternatives for the employers transforming this relation into a temporary relation etc. Finding a solution for the changing demand and conditions in this market and in order to meet both parties efficiently and rapidly; private employment offices have been established which is new for in global history in order to activate this market to private sector so that to provide corporate step of the getting flexible besides reorganization of İŞKUR. Will it be possible to solve the aged problems of employment market in our country by means of this “new” method? Most importantly, will it decrease the unemployment?