NEOLİTİK’TEN “MISIR ESKİ KRALLIĞI”NIN KURULUŞUNA KADAR MISIR-NÜBYE/SUDAN İLİŞKİLERİ (MÖ. 5000-2700): TAKAS, KÜLTÜREL ETKİLEŞİM VE DEVLETLEŞME
Author:
Abstract
Bu makale, yiyecek üretiminin başladığı ve çiftçi-otlatıcı yaşam tarzının doğduğu çağlardan “Mısır Eski Krallığı”nın kuruluşuna (MÖ 5000-2700) kadar geçen zamanda Orta ve Aşağı Nil’de ikamet eden toplumlar arasındaki kültürel aktarımları, etkileşime zemin sağlayan takas ilişkilerini ve ticari ağlar üzerinde denetim kurma ihtiyacının devletleşme sürecine katkısını incelemeyi amaçlamaktadır. Mısır devletinin doğumu ile seçkinlerin talep ettiği (statü göstergesi) prestijli malların ve hammaddenin ülkeye güvenli biçimde girişini sağlama arzusu arasında doğrudan bir bağ olduğu yadsınamaz. Metinde yanıtı aranan soru, Mısır’da devleti görünür kılıp siyasal aktörleri meşrulaştırmak için ihtiyaç duyulan uzun-mesafeli ticaret etkinliğinin aracı güney (Nübye) topraklarında yaşayan toplumların siyasal kurumsallaşma ve devletleşme dinamikleri üzerinde nasıl bir rol oynadığıdır. Makalede, Aşağı-Orta Nil kültürlerinin coğrafi konumları ile maruz kaldıkları iklim değişikliklerinin geçim biçimi farklıl
Keywords
Abstract
The purpose of this article is to examine the complex relationship between Ancient Egypt and Nubia, involving cultural transmissions, trade expeditions and military raids from the Neolithic times to the Egypt’s Old Kingdom (5000-2700 BC). Currently, scholars debate whether Lower Nubian society was organized as a “complex chiefdom” or as a “proto-kingdom” at the beginning of the 3rd millennium BC (during the “Early Dynastic period of Egypt”, 3100-2700 BC). Elite demand for exotic/status/prestige/luxury goods can be an initial stimulus to formation of political hierarchy. This statement is likely to be true in the case of early state formation in Egypt. In the same way, Lower Nubia’s (region between the First and Second Cataracts of the Nile) prosperity was underpinned by its intermediary position in the long-distance trade networks. The early Nubian policies (Sayala, Qustul) became powerful by controlling the trade routes and shared with their northern neighbors (Egyptian proto-kingdoms