DOĞAL FELAKETLER SONRASI BAĞIŞ DAVRANIŞLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ TÜRKİYE DEPREMİ ÖRNEĞİ
Author :
Abstract
Doğal felaketler hem bireyler hem de toplumsal yapılar için travmatik ve yıkıcı olabilir. Bireyler veya toplumlar yıkımı azaltabilmek ve sürecin iyileşmesine katkı sağlamak adına dayanışma içerisine girebilmektedir. Bağış bu kapsamda ele alınan bir olgudur. Doğal felaketler sonrası yapılan bağışlar, afetlerin olumsuz etkilerinin üstesinden gelmede önemli rol oynamaktadır. Buna karşın bireyler, bağış yapma isteği olsa bile, bağış yapmada zorluklar yaşayabilmektedir. Bu durum afetlerin yaralarını sarmayı zorlaştırabilmektedir. Dolayısıyla insanların afet sonrası bağış davranışını etkileyen faktörler, sosyal bilimcilerin önemli bir araştırma konusu olmuştur. Bu araştırmada, Türkiye’de 2023 yılı Şubat ayında yaşanan depremler sonrası bağış davranışında, çıktı değeri ve tüketicinin ödeme acısının etkisi sorgulanmaktadır. Zira insanlar önemli gördükleri davranışları daha kolay gerçekleştirebilmekte ve olumsuz duyguların kaynağı olan davranışlardan kaçınabilmektedir. Araştırma kapsamında, çıktı değeri, ödeme acısı ve bağış miktarının ölçülmesine yönelik anket hazırlanmış ve kolayda örnekleme yöntemi ile birincil veriler toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizi neticesinde, çıktı değerinin bağışı pozitif yönde, tüketici ödeme acısının ise negatif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca ödeme acısı ve bağışın gelir ve yaş gruplarına göre farklılaştığı anlaşılmaktadır. Araştırma bulgularının, bağış davranışının teşvikinde yararlı bilgiler sağlayabileceği değerlendirilmektedir. Son olarak bulgular tartışılmakta ve araştırmacı ve ilgili kuruluşlara öneriler geliştirilmektedir.
Keywords
Abstract
Natural disasters can be traumatic and destructive for both individuals and social structures. Individuals or societies may engage in solidarity in order to reduce the destruction and contribute to the recovery of the process. Donation is a phenomenon considered in this context. Donations made after natural disasters play an important role in overcoming the negative effects of disasters. On the other hand, individuals may experience difficulties in making donations even if they have the desire to donate. This situation may make it difficult to heal the injuries of disasters. Therefore, the factors affecting people's post-disaster donation behaviour have been an important research topic for social scientists. In this study, the impact of outcome value and consumer’s pain of payment on donation behaviour after the earthquakes in Turkey in February 2023 is questioned. Because people can perform behaviours that they consider important more easily and avoid behaviours that are the source of negative emotions. Within the scope of the research, a questionnaire was prepared to measure the outcome value, pain of payment and donation amount and primary data were collected by convenience sampling method. As a result of the analysis of the data obtained, it was determined that the outcome value positively affects donation, while the consumer’s pain of payment negatively affects donation. In addition, it is understood that pain of payment and donation differ according to income and age groups. It is evaluated that the research findings may provide useful information in promoting donation behaviour. Finally, the findings are discussed and recommendations are developed for researchers and related organisations.
