Author :
Abstract
Küratörlük, hem icra edilen bir meslek dalı hem de özellikle son yıllarda çağdaş sanata ilişkin okumalarda önemli bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Küratörlük, Roma İmparatorluğu’ndan beri kullanılan bir terim ve unvandır. O zamandan günümüze değin farklı alanlarda ve açılımlarda kullanılmıştır. Görsel sanatlar bağlamında küratörün tarih sahnesine çıkışı 18. yüzyılla başlatılabilmektedir. Ancak, zaman içinde bir meslek olarak tanımı ve edindiği roller değişime uğramıştır. Yönetme ve sergileme açısından küratöryal süreci Medici koleksiyonerliği ile başlatmak mümkündür, ancak kurumsal anlamda küratörlük mesleğinin varış noktasını müze küratörlüğü oluşturmaktadır. Çağdaş sanat küratörlüğü ise, bağımsız küratörlük anlayışının ilk adımlarının atıldığı 1960’lı yılların sonundan itibaren gerçek anlamda sanat tarihinde yerini almış ve bir meslek olarak tanımına yeni sıfatlar eklenmiştir. 60’lı yıllarda gerçekleşen önemli sosyal, politik ve kültürel olaylar, sanat dünyasında birçok değişikliğin yaşanmasına neden olmuştur. Bu zaman diliminde ve sonrasında ortaya çıkan yeni sanat akımları, sanat kurumlarına yöneltilen eleştiriler, özellikle 90’larla sayıları artan bienaller, küratörlük mesleği üzerine yeni tavırlar geliştirilmesine ve meslek olarak tanımının sorgulanmasına neden olmuştur. Bu çalışmada, tarihsel (literatür tarama) yöntemi kullanılmış ve görsel sanatlar bağlamında, küratörlük olgusu, tarih sahnesine çıkışından günümüze uzanan süreçte kendisine etki eden sosyolojik, politik ve kültürel olaylar da gözetilerek kronolojik olarak ele alınmış; geçirdiği değişim sonunda, bir meslek olarak çağdaş sanat küratörünün tanımı yapılmış ve sanat dünyasındaki rolü tartışılmıştır.
Keywords
Abstract
In recent years, particularly, curating has emerged as a profession and an important concept in contemporary art. Curating is a term and a title that has been used since the Roman Empire. It has been used in different fields and expansions since then. In terms of visual arts, the curator's existance at the stage of history can be started with the 18th century. However, its definition as a profession and its roles have changed over time. In terms of directing and exhibiting, it is possible to start the curatorial process with Medici collecting, but the destination of the curatorial profession as an institutional model is museum curating. Contemporary art curating, on the other hand, has taken its place in the history of art in real terms since the end of the 1960s, when the first steps of the independent curating approaches were taken, and new adjectives were added to its definition as a profession. Important social, political and cultural events, especially in the 60's, caused many changes in the art world. New art movements emerging in this period of time and after; the criticisms directed to art institutions; especially the biennials, which increased in number in the 90s, led to the development of new approaches on the curatorial profession and to question its definition as a profession. In this study, the historical (literature review) method was used and, in the context of visual arts, the phenomenon of curating was handled chronologically, taking into account the sociological, political and cultural events that have influenced it in the process from its debut to the present day; as a result of this change that has gone through, the definition of the contemporary art curating as a profession was made and its role in the art world was discussed.
Keywords
- Artun, A. (2006). Müze ve modernlik: Tarih sahneleri-Sanat müzeleri 1 (1. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Balzer, D. (2014). Curationism (1. Baskı). Toronto: Coach House Books.
- Cook, S. (2003). Toward a theory of the practice of curating new media art. M.Townsend, (Ed.). Beyond the box-Diverging curatorial practices (1. Baskı, s.169-183). Toronto: Banff Centre Press.
- Fowle, K. (2007). Who cares? Inderstanding the role of the curator today. S. Rand & H. Kouris, (Ed.). Cautionary tales: Critical curating. Apexart. [Kindle versiyonu] http://www.amazon.com
- Heinich N.; Pollak, M. (2001). Müze küratöründen sergi auteur’üne özgün bir konum icat etmek. Sanat Dünyamız. Sayı:81. İstanbul: Yapı Kredi Yayıncılık
- Kuoni, C. (2001). Introduction. C. Kuoni (Ed.). Words of wisdom: A curator’s vade mecum on contemporary art (1. Baskı, s. 11-17). New York: ICI.
- Les Demoiselles d’Avignon. 13 Mayıs 2020. https://www.moma.org/collection/about/ conservation/demoiselles/analysis_2_c.html adresinden erişildi.
- McClellan, A. (1994). Inventing the Louvre. Cambridge: Cambridge University Press.
- Niemojewski, R. (2016). The aspirational narrative of the new curator. The new curator. London: Laurence King.
- Obrist, H-U. (2001). Battery, Kraftwerk and laboratory. C. Kuoni, (Ed.). Words of wisdom-A curator’s vade mecum on contemporary art (1. Baskı) içinde (127-131). New York: ICI.
- O’Doherty. B. (2010). Beyaz küpün içinde. İstanbul: Sel Yayıncılık.
- O’Neill, P. (2012). The culture of curating and the curating of culture(s). Cambridge: The MIT Press.
- Punch George du Maurier. 21. Haziran 2020. https://punch.photoshelter.com/ image/I0000vVolHOJX5FQ adresinden erişildi.
- Rosenman, R. (2017). The Vienna Secession: A history. 18.Mayıs.2020. https://www.theviennasecession.com/vienna-secession/ adresinden erişildi.
- Schubert, K. (2009). The curator’s egg (3. bas.). Londra: Ridinghose.
- Siegelaub, S. (2001). Notes toward a history of independed curating, or the last Picture Show and the first independed curator. C. Kuoni, (Ed.). Words of wisdom: A curator’s vade mecum on contemporary art. (1. Baskı) içinde (156-159). New York: ICI.
- Strauss, D.L. (2007). The bias of the world: Curating after Szeemann & Hopps. S. Rand & H. Kouris (Ed.). Cautionary tales: Critical curating. Apexart. [Kindle versiyonu]
- The Great Exhibition. 05. Mayıs 2020. https://www.clevelandart.org/research/in-the- library/collection-in-focus/great-exhibition adresinden erişildi.
- Vogel, S. (2010). Biennials-Art on a global scale. Viyana: Springer.
- Resim 1: François-Joseph Heim. 03 Haziran 2020. http://cartelen.louvre.fr/ cartelen/visite?srv=car_not_frame&idNotice=8280.
- Resim 2: Les Demoiselles d’Avignon. 08 Haziran 2020. https://www.moma.org/ collection/about/conservation/demoiselles/analysis_2_c.html
- Resim 3: Quintessence of new building. 08 Haziran 2020. https://www.documenta- bauhaus.de/en/narrative/449/quintessence-of-new-building-bauhaus-architectures-inphoto-portraits
- Resim 4: Remembering she- A cathedral. 11 Haziran 2020. https://www.modernamuseet.se/ stockholm/en/exhibitions/remembering-she-a-cathedral/
- Resim 5: Austellung Kunsthalle Bern. 03 Haziran 2020. https://www.e- pics.ethz.ch/index/ethbib.bildarchiv/ETHBIB.Bildarchiv_Com_L18-0151-00020014_1090391.html
- Resim 6: “Magiciens de la Terre”. 10 Haziran 2020. https://histoiredesexpos.hypotheses.org/
- Resim 7: “Magiciens de la Terre”. 10 Haziran 2020. https://histoiredesexpos.hypotheses.org/
