Göç, insanlık tarihiyle başlayan, insanların ve milletlerin geçmişlerinde çok büyük bir etkiye sahip olan bir durumdur. Bir toplumun veya bireyin yaşamış olduğu yeri bırakıp gitmesi çeşitli zorluklar doğurur. Doğal afetler, savaşlar, ekonomik sıkıntılar, seferberlik gibi çeşitli etkenlerin göçe sebep olan durumlar olduğu görülmektedir. Türk tarihi incelendiğinde Türklerin göç kavramına pek yabancı olmadığı görülür. Farklı Türk boyları farklı zamanlarda Orta Asya’dan Dünya’nın çeşitli yerlerine yayılmışlardır. Türklerin yoğun bir kısmı da, Orta Asya’dan Anadolu’ya ve Anadolu’dan da Balkanlara geçmişlerdir. Balkanları çok uzun bir süre elinde tutan Osmanlı Devleti’nin Doksan Üç Harbi, Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı’ndaki başarısızlıklarının ardından Balkanlardaki Türkler kitleler halinde tekrar Anadolu’ya göç etmişlerdir. Anadolu’ya göç ederken çeşitli sıkıntılarla karşılaşan Türklerin hikayeleri birçok esere yansımıştır. Bu eserlerden birisi de Vural Atılgan’ın “Annem Plevne’den Van’a Bir Göç Hikâyesi” adlı biyografik romanıdır. Yazar eserinde 1912 yılında Balkan Savaşı’nın ortasında Plevne’de doğan ve seksen bir yıllık yaşamına bir yığın göç sığdıran annesi Fatma Hanım’ın yaşamını anlatmıştır. Bu çalışmada, Vural Atılgan’ın eserindeki 1912 yılında Plevne’de başlayan ve Van’a kadar uzanan bu göç yolculuğu ve bu yolculukta karşılaşılan sıkıntılar incelenecektir.
Migration is a situation that starts with the history of humanity and has a great influence on the past of people and nations. Leaving a place where a community or individual lived has several difficulties. Various factors such as natural disasters, wars, economic troubles, and mobilization seem to be the causes of resentment. When Turkish history is examined, it is seen that Turks are not strangers to immigration. Different Turkish tribes spread from Central Asia to various parts of the world at different times. An intense part of the Turks also went from Central Asia to Anatolia and from Anatolia to the Balkans. After the failure of the Ottoman State in Ninety-Three War, the Balkan Wars and the First World War, which kept the Balkans in their hands for a long time, the Turks in the Balkans immigrated to Anatolia again in masses. Reflecting the stories of Turks encountering various troubles while migrating to Anatolia. One of these works is a biographical novel by Vural Atılgan entitled "Mother A Pilgrimage to Van from Plevne". The author described the life of Fatma Hanım, a mother who was born in Pleven in the middle of the Balkan War in 1912 and who packed a mass of immigration into her life for eighty years. In this study, this migration journey starting in Plevne in 1912 by Vural Atılgan and extending to Van will be examined and the troubles encountered in this journey will be examined.