Author:
Abstract
Çağdaş Türk Resminde 1950’li yıllarda soyutlamacı eğilimler, 1970’li ve 1980’li yıllarda daha bireysel eğilimler egemen olmuştur. Bu özgün eğilimler arasında yerini alan Burhan Doğançay; farklı anlatım dili ve malzeme olanaklarıyla sezgisel olarak toplumun içsel yansımasının aktarıldığı eserler oluşturmuştur. Kitle kültürü, ideolojiler, tüketim, kent ve kente dair olan estetik algıların betimlendiği eser içeriklerinde daha deneysel ve birikimli bir süreç izlemiştir. Bu süreçte, duvarlarla ilgili gözlem ve oluşumlarını kolajlarla destekleyen sanatçı, sonraki evrelerinde daha yalın ve sade anlatım dilini tercih etmiştir. Minimal ve gerçekçi olan bu dil zaman zaman kavramsal nesnelerle de desteklenmiştir. Duvarların üzerinde oluşan birikimler, sosyo-politik etkiler, posterler, doğal değişimler ve zamanın etkisiyle üs üste eklemlenerek farklı göstergeler içerir. Bu birikim deneysel anlamda teknik zenginlikler oluşturarak kamusal alanda izleyiciyle buluşur. Bu araştırmada Burhan Doğançay eserlerinin zaman içerisindeki gösterdiği değişiklik, kurgusal ilişkiler ve teknik anlamda toplumsal ve bireysel kodlar aracılığıyla çözümlenmiştir. Sanatçının eserlerinin oluşum sürecinde malzemenin yeni varyasyonlarını deneyerek değişik seriler oluşturduğu gözlemlenmiştir. Kent duvarları, kurdeleler, koniler serilerinde denge, simetri, karşıtlık ve minimal özellikler, malzeme ile birlikte yüzeyin anlatım dilini değiştirerek zaman içinde farklılaştığı daha soyut ve yalın olan bir söylem dilinin oluştuğu sonucuna varılmıştır.
Keywords
Abstract
In the contemporary Turkish painting, in the 1950s, abstractist tendencies and in the 1970s and 1980s, more individual tendencies prevailed. Burhan Doğançay, who has taken its place among these original trends; different expressions of language and material possibilities intuitively created the works that convey the internal reflection of society. The mass culture, ideologies, consumption, aesthetic perceptions of the city and the city were followed by a more experimental and cumulative process. In this process, the artist supported the observations and formations of the walls with collages. This language, which is minimal and realistic, is sometimes supported by conceptual objects. The accumulations on the walls, socio-political influences, posters contain different indicators that are articulated on top of the base with natural changes and time effects. This accumulation creates technical richness in the experimental sense and meets the audience in public space. In this study, the changes that Burhan Doğançay's works show through time are solved through fictional relations and technical and social and individual codes. It has been observed that the artist created different series by experimenting with new variations of the material during the formation process of his works. In the series of urban walls, ribbons and cones, it was concluded that the language of discourse, symmetry, contrast, and minimal features, together with the material, changed the language of expression and formed a more abstract and simple language of discourse.