Author:
Abstract
Medeniyetler savaş, göç, ticaret, sanat gibi nedenlerle birbirleriyle sürekli temas halinde olmuş ve kültürel birikimlerini birbirlerine aktarmışlardır. Pişirilmiş toprağın üzerine süslemeler yapılıp sırlanmasıyla oluşturulan çini, medeniyetler arasında gerçekleşen sanatsal etkileşimlerin en önemlilerinden biri olmuştur. Çin’de gelişen bu sanat, Doğu’dan başlayarak hemen hemen tüm Asya ve Avrupa seramik sanatına etki etmiştir. VIII-XII. Yüzyıllar arasında en parlak çağını yaşayan İslam medeniyeti, Asya ile Avrupa arasında köprü vazifesi görmüştür. Pers, Yunan, Bizans etkilerini bünyesinde barındıran Türk çini sanatı, XVI. yüzyılda İznik çinileriyle zirveye ulaşmış, Rönesans Avrupa’sı seramik sanatını etkilemiştir. Doğu’dan Batı’ya gerçekleşen etkileşimle birlikte Batı sanatı XIX. yüzyılda Osmanlı çini sanatını etkilemiş, mimari yapılarda ve çini eşyalarda kendini göstermiştir. Bu çalışmada farklı medeniyetler arasında gerçekleşen etkileşimler geniş bir zaman aralığı ve coğrafya gözetilerek ele alınmıştır. Birçok döneme ait çini eserler teknik, dekor açısından incelenmiş, dönemler arası gelişen bezeme kompozisyonları birbirleriyle karşılaştırılmış, sanat merkezlerinin birbirleriyle olan etkileşimi, tarihi ve sanatsal gelişimleriyle ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Keywords
Abstract
Civilizations have always been in contact with each other for reasons such as war, immigration, trade and art and have transferred their cultural backgrounds to each other. The ceramic, made by decorating and glazing the heated clay was one of the most important artistic interactions between civilizations. This art, which developed in China, affected almost all Asian and European ceramic arts starting from East. Islamic civilization, which lived its most brilliant era between VIII and XII centuries, served as a bridge between Asia and Europe. The Turkish tile art, which contained Persian, Greek and Byzantine influences, reached its peak in the XVI century with Iznik tiles and influenced Renaissance European ceramic art. With interactions occured between East and West, Western art influenced Ottoman tile art in XIX century and it was seen on architectural structures and portable ceramics. In this study, the interactions between different civilizations have been discussed with a wide time interval and geography. Tile products of many periods have been examined in terms of technique and decor, decoration compositions of different eras have been compared with each other, the interaction of art centers with each other has been tried to be revealed with their historical and artistic developments.