HASTA YATAĞINDAN HATAY’A: ATATÜRK’ÜN SON YURT GEZİSİ (19-24 Mayıs 1938)

Author:

Year-Number: 2018-81
Yayımlanma Tarihi: null
Language : null
Konu : Tarih
Number of pages: 141-152
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Mustafa Kemal Atatürk, ülkenin bağımsızlığını kazanmasından sonra zaman zaman yurt gezilerine çıkmıştır. Bu geziler, genellikle önemli siyasi ve sosyal gelişmelerin hemen öncesinde ya da sonrasında gerçekleşmiştir. Atatürk’ün son yurt gezisi ise, Hatay meselesinden dolayı gerçekleştirmiş olduğu 19-24 Mayıs 1938 tarihleri arasındaki Mersin ve Adana gezisidir. Bu gezinin nedeni olan İskenderun (Hatay) Sancağı, Misak-ı Millî sınırları içerisinde yer almasına rağmen Millî Mücadele döneminin askerî ve siyasi şartlarından dolayı Türkiye toprakları dışında kalmıştır. Ancak Atatürk, bu durumdan memnun olmamış ve bölgenin anavatana katılması için uygun şartların oluşmasını beklemiştir. İkinci Dünya Savaşı öncesinde meydana gelen gelişmelerle birlikte de harekete geçmiştir. Fakat Fransa ile bölge üzerine gerçekleştirilen görüşmeler bir ara tıkanma noktasına gelmiştir. Bunun üzerine Atatürk, sağlığının günden güne kötüleştiği bir döneme denk gelen bu tıkanıklığı çözmek amacıyla hasta yatağından kalkarak Mersin ve Adana’yı kapsayan bir yurt gezisine çıkmıştır. Gezi sırasında ise bilhassa askerî birlikleri teftiş ederek Hatay konusundaki kararlılığını Fransa başta olmak üzere tüm dünyaya göstermiştir. Atatürk’ün kararlı tavrının yanı sıra yaklaşan savaş tehlikesi görüşmelerin hızla ilerlemesine ve Hatay’ın bağımsızlığını kazanmasına neden olmuştur. Bağımsızlığını kazanan Hatay ise kısa bir süre sonra Türkiye’ye katılmıştır. Bu çalışmada, Atatürk’ün son yurt gezisi ve bu gezinin Hatay’ın anavatana katılma sürecine olan etkisi ele alınmıştır.

Keywords

Abstract

Mustafa Kemal Atatürk occasionally went on domestic trips after the country gained its independence. These trips were usually made before and after important social and political developments. Atatürk's final’trip was to Mersin and Adanawhich he embarked because of Hatay issue. Although inside Misak-ı Milli borders, The Sanjak of Iskenderun (Hatay), which was the reason of this trip, was left out of Turkey’s borders because of the military and political circumstances during the National Struggle. However, Atatürk was not pleased with this situation and waited fort he right moment to reclaim those terrritories. He acted with the events prior to WW2. But negotiations with France regarding the future of this region came to an impasse. Atatürk embarked on a trip to Mersin and Adana in order to solve this problem which concided with a period in which his health was deteriorating day by day. He showed his resilience to the French and the world by inspecting military units. His determined attitude and the oncoming war moved forward the negotiations and Hatay gained its independence. Shortly after gaining independence, Hatay joined Turkey as a province. This paper will cover Atatürk’s final domestic trip and its effect on Hatay joining Turkey.

Keywords