TÜKETİM KÜLTÜRÜ EKSENİNDE DİNİ DEĞERLER VE DİNDARLIK OLGUSUNUN TÜKETİCİLERİN SATINALMA TERCİHLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİ ÖLÇMEYE YÖNELİK BİR UYGULAMA (GÜMÜŞHANE ÖRNEĞİ)
Author:
Abstract
İslami hayat tarzlarında yaşanan modernleşme, dindar kesimi bir taraftan bireyselliğe, diğer taraftan ise değerleri, dini hassasiyetleri ve tüketim tercihleriyle bütünleşen yeni bir kimlik arayışına sürüklemektedir. Dini kimliğin dönüşümünde, yetinmemenin toplumsal değer haline gelmesiyle İslami kesim içerisinde aza kanaatin geçerliliğini kaybettiğini göstermektedir. Bu durum dini değerlerin tüketim kültürü açısından kapitalizmin doğasıyla birlikte hareket noktasını belirlemektedir. Tüketicilerin satın alma kararlarında ihtiyaç ve isteklerin tatmin edilmesi ve karşılanmasının önemli etkileri bulunmaktadır. Bu nedenle mal ve hizmetlerin nasıl, nereden ve ne için satın alındığı ve ne amaçla kullanıldığının bilinmesi önemlidir. Türkiye gibi dayanışmacı toplumlarda tüketiciler mal ve hizmet satın alımında özellikle sosyal ortamların etkisinde kalabilmektedir. Bunun yanı sıra, dini grupların tüketim tercihlerini, işletmelerin pazarlama çabaları ile tüketicilerin satın alma tercihlerinde ortaya koyacağı fayda düzeyi de etkileyebilmektedir. Bu çalışmada, tüketim kültürü ekseninde dini değerler ile dindarlık olgusunun tüketicilerin satın alma tercihlerin üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Ayrıca tüketici tercihlerinin demografik özelliklerine göre anlamlı bir ilişkinin var olup olmadığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla Gümüşhane il merkezinde yaşayan tüketicilere yönelik anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde parametrik olmayan testlerden One-sample Kolmogorov Smirnov testi, Mann-Whitney U testi ve Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Yapılan analizler neticesinde, tüketicilerin satın alma davranışında dini inançların etkisi konusunda tüketicilerin kararsız olduğu anlaşılmış, bu amaçla hazırlanan ölçekteki tüketicilerin satın alma tercihlerinde yaş, meslek ve gelir durumuna göre anlamlı ilişki olduğu, cinsiyet ve eğitim duruma göre ise kısmen anlamlı ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
Modernization in the Islamic way of life compels the religious section to i