MUHAMMED el-KÜRDÎ VE ES-SAĞRU’S-BESSÂM AN MEÂNÎ’S-SUVARİ’L-LETÎ YÜZEVVİCU FÎHÂ’L-HUKKÂM ADLI RİSÂLESİ
Author:
Abstract
Muhammed b. Süleyman el-Kürdî, doğduğu Dımaşk’tan bir yaşındayken ailesinin yerleştiği Medine’de yetişmiş, Hicâz bölgesi Şâfiî mezhebi riyâsetinde bulunmuş mezhebin son dönem âlimlerindendir. Mescid-i Nebevî’de yıllarca yakın ve uzak bölgelerden gelen talebelere ders vermiş, eserler telif etmiş ve Şâfiîlerin yaşadığı muhitten kendisine intikal eden sorulara, bir kısmı müstakil eser olabilecek hacimde cevaplar vermiştir. Kürdî’nin pek çok eseri arasından el-Havâşî’l-medeniyye ve el-Fevâidu’l-medeniyye ön plana çıkmıştır. Her bir eseri önemli bilgileri hâvi olmakla beraber, el-Fevâidu’l-medeniyye orijinal bilgilerin verildiği, özellikle mezhep ricâli ve literatürü hakkında mutemetlik açısından hiyerarşik tespitlerin yapıldığı, mezhep yapısının anlaşılmasında son derece mühim bir eser olarak dikkat çekmiştir. Kürdî, Cemâl er-Remlî’nin Nihâyetu’l-muhtâc adlı eseriyle aynı oranda mezhebin en muteber eseri olan İbn Hacer el-Heytemî’nin Tuhfetu’l-muhtâc’ı üzerinde çok çalışmış, diğer eserleriyle birlikte ondan olabildiğince istifade etmiş ve bu özelliğiyle iyi bir İbn Hacer şârihi olmuştur. Ancak İbn Hacer’in zaman zaman sehivlerde bulunduğunu ve kendisince muteber olmayan görüşlerinin olduğunu belirtmekten geri durmamıştır. Kürdî’nin yukarıda belirttiğimiz iki eseri, el-Fetâvâ’l-kürdiyye’si ve el-İntibâh adlı risâlesi dışındaki diğer eserleri hala mahtuttur. Kürdî es-Sağru’l-bessâm adlı risâlesinde, Şâfiî mezhebine göre hâkimin evlendirme yetkisinin olduğu suretleri nazmeden dört beyti izah etmiştir. Kürdî, bu dört beyitte yer alan on iki surete, önce dokuz daha sonra dört sureti ekleyerek toplamda yirmi beş surete ulaşmıştır.
Keywords
Abstract
Muhammad b. Suleiman al-Kurdi, who grew up in Medina was born in Damascus and he and his family migrated to Medina when he was one-year old. He was one of the omniscient men of the recent epoch of religious sect and he was chair of Shafi sect in Hijaz region. He gave lectures to the students from both close and far regions for many years in Al-Masjid an-Nabawi, wrote books, and he enlightened the people who lived in Shafi region and asked questions to him. Some of these answers could be regarded as separate works which include comprehensive explanations. Among the many works of Kurdi, al-Havâşî’l-Medeniyye and al-Fevâidu’l-Medeniyye came to the forefront. Although each piece consists of significant information, al-Fevâidu’l-Medeniyye gives original information, especially hierarchical determination about reliability of the sect and its literature in terms of trusteeship and it is an extremely important work for understanding the structure of the sect. Kurdi studied very hard on Tuhfetu’l-muhtâc of Ibn Hajar al-Haytami which is the most significant work of the sect as well as he studied on Nihâyetu’l-muhtâc of Cemâl er-Remlî and he benefited from the other works of İbn Hacer and with this feature, he became a good commentator of İbn Hajar. However, he did not hesitate to point out that Ibn Hajar occasionally had some mistaken views and he had some ideas that Kurdi did not accept them as reliable ideas. Except two works of Kurdi that we have mentioned above and epistle of him which is called as al-Fetâvâ al-Kurdiyye and al-İntibâh, the other works of him were written. Kurdi has explained who has the authority to solemnize according to Shafi sect in the four couplets of his epistle named as as-Sağru’l-bessâm. Kurdi has reached twenty-five situation in total with adding nine at first and after that adding four to twelve situation.